жыласа - Synonyms of жыласа | Antonyms of жыласа | Definition of жыласа | Example of жыласа | Word Synonyms API

Article	Example
Қазақ халқының өлім-жітім жөнелту салты	7. Жас жігіттің әйелі өліп, ері сөгіліп жыласа үлкендер сөгіп кетеді.
Көкбөрінің түрік мифологиясынан алатын орны	В) Жаратушы, әмірі күшті Алла («көк тәңірі», «көктен көк жарық түсті», «қыз күлсе, көк тәңірі» мағынасында «тәңірі күлер еді, жыласа көк тәңірі жылар еді», «көк тәңірге мен өтемін»)
Қарасай батыр	Жетісуды бауырыны басқан жоңғар батырлары Нарынқол мен Байынқол, Қастек пен Қаскелеңнің үздіксіз жеңісіне мастанғаны сондай, Алатау асып, қырғыз жеріне қалың қолын төгеді. Ыстықкөл өлкесінде өткен шайқаста қырғыз жұрты жауға төтеп бере алмай қалады. Сонда «қырда қырғыз баласы жыласа, ойда қазақ ененің омырауы сыздайды» дегендей, бауырлас елді көрініп келген апаттан құтқарайық деп, жанына бес мың жасағын ертіп, қазақтан шыққан Шапырашты Қарасай батыр Шу жазығында ұрыс салған екен. Қарасайдың өзі жекпе-жекте қылышпен қалмақтың қоңтайшысының оң қолын шауып түсіреді. Осыны арқаланған қазақ, қырғыз жасақтары аруақ шақырып, майдан даласында айта қаларлықтай ерліктер көрсеткен екен.
Дермене	Дермене – мен тұратын ауылдың да атауы. Оңтүстік өңірде көп өсетін емдік қасиетті шөп арнайы күтімге алынғанын білетінмін. Осы шаруашылықпен 50-жылдардан бері Дермене кеңшары айналысқан. Асыл шөп жайлы ел аузында аңыз желісі бар: «Ертеде елді ағайынды қос жігіт басқарыпты. Мамыражай бір күні сырттан жау тиеді. Хандықты басып алады. Биліктен айырылған екеудің бірі қаңғырып кетеді де, екіншісі осы жерде көптің бірі болып қалады. Арада жылдар өтеді. Жатжұрттық хан қайтыс болады. Тұрғылықты халық қайтадан байырғы қалпына оралады. Ағайынды жігіттің үлкені бауырын іздеуге кіріседі. Жан-жаққа хабаршы жібереді. Ауыл-ауылға сұрау салады. Дүниенің төрт бұрышын шарлап жүргенде, інісінің дерегі шығады. Хабар жеткенімен, кері оралуға намыстанған бауыры жатжұрттық болып қала беруді таңдайды. Мұны түсінген ағасы ақ шүберекке бір түп дерменені түйіп, сәлемшілерден беріп жіберіпті. Орамалдың түйінін жазып, дермененің хош иісін емірене иіскеген жігіт ағыл-тегіл жыласа керек. Шіркін, туған ауылдың иісі-ай!.. Көп ұзамай атамекенге оралыпты».
Емшектегі баланы шынықтыру	Бір жасқа дейінгі баланы шынықтырудың ең тиімдісі — су процедурасы. 3—4 айдан кейін баланың денесін дымқыл орамалмен ысқылауға болады. Оны қолданбас бұрын алдын-ала баланың денесін үйретіп алу керек. Ол үшін процедураны бастамастан 1,5—2 апта бұрын фланельмен немесе жүн матамен құрғақтай, баланың денесі аздап қызарғанша сүртеді. Сүрту процесін түкті матадан тігіліп, сулайғай биялаймен жасау керек. Алдымен қолын, одан кейін кеудесі мен ішін, арқасын, бөксесін және аяқтарын бақылайды. Денесінің суланған жерлерін түкті орамалмен ақырындап қызарғанша сүртеді. Денесінің сүртетін жерінен басқасын көрпемен жауып қою керек. Баланың денесін бақылауға арналған суға ас тұзын (1 стакан суға 1 ас қасық) немесе әтір (1 стакан суға 1 ас қасық) қосқан пайдалы. Алғашқы процедурада судың температурасы 35—36 0С, 5—7 күннен кейін 32—33СС, одан кейін әр ай сайын 10-қа төмендетіледі 30С-ға дейін жеткізеді. Денені ысқылау процедурасын бала таңертең ұйқыдан тұрғаннан кейін 5—6 минут жасаған жөн. Шынықтыруда үзіліс болса, оны кейін қайта жалғастырады, бірақ үзіліс 3—5 күнге созылса, онда судың температурасы бастапқыдай, 2—30С жылырақ болуы тиіс. Үзіліс ұзаққа созылған жағдайда процедураны басынан қайта бастайды, тынықтыру процедурасы барлық балаларға, әсіресе әлсіз балаларға өте пайдалы. Оны әлсіз балаларға жасағанда шынықтырудың қандай түрін қолдану жөнінде дәрігермен кеңескен жөн. Шынықтыруды баланы қызықтыратындай, көңілді сезімге бөлейтіндей етіп жасау керек. Бала мазасызданып жыласа, онда процедураның дұрыс жасалмағаны. Егер бала сырқаттанып, салмақ қоспаса, процедура баланы қалыптан тыс мазасыздандырса, онда шынықтыруды тоқтатып, дәрігерден кеңес алған жөн.